ភាពយន្តខ្នាតធំដែលជាស្នាដៃសម្ដែងរបស់លោកព្រឹទ្ធាចារ្យអាយ៉ៃ ព្រហ្ម ម៉ាញ កំពុងតែទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងពីមហាជន ព្រោះនេះជាលើកទីមួយហើយដែលអ្នកគាំទ្ររបស់លោកបានឃើញលោកសម្ដែងភាពយន្ត។ លើសពីការសម្ដែងភាពយន្តខ្នាតធំ លោក ព្រហ្ម ម៉ាញ បានចាប់ដៃគូជាមួយនឹង នេនទុំ ច្រៀងចម្រៀងមួយបទដៀមដាម អ្នកលេងតុងទីន ដែលជាចំណោទបញ្ហាដ៏ស្មុគស្មាញរបស់សាច់រឿងនេះផ្ទាល់តែម្ដង។
កាលពីពេលថ្មីៗនេះ ផេកផ្លូវការរោងភាពយន្ត Legend បានបង្ហាញវីដេអូបទចម្រៀងពេញក្រោមចំណងជើងថា «តុងទីន វ័ណ្ឌ» ដែលជាបទដកស្រង់ចេញពីភាពយន្ត «លោកគ្រូ ប្រពន្ធល្អ»។ អ្នកគាំទ្រក្រោយពីស្ដាប់និងទស្សនាបទចម្រៀងនេះរួច បានសម្ដែងនូវអារម្មណ៍ពេញចិត្តចំពោះបទចម្រៀងនេះជាខ្លាំង ព្រោះមានបងប្អូនអ្នកលេងបណ្ដាញសង្គមខ្លះបានលើកជាយោបល់ថា ត្រូវនឹងសាច់រឿងរបស់ខ្លួន ចំណែកអ្នកខ្លះទៀត ថាដោយសារតែចង់បានចំណេញការ ទីបំផុតអស់រលីងជាដើម។
អ្វីទៅជាតុងទីន? យោងតាមផេក ច្បាប់ និងរដ្ឋបាល បានពន្យល់ពីតុងទីនថា
តុងទីន (Tontine) ជាទម្រង់កិច្ចសន្យាប្រមូលលុយមួយដុំដោយមានមនុស្សម្នាក់ដើរតួជាមេជាអ្នកចាត់ចែងរ៉ាប់រងប្រមូលលុយ និង មនុស្សជាច្រើនទៀតដើរតួជាកូនជាអ្នកដេញ ។ ជាទូទៅក្នុងមួយខែម្តង មនុស្សដែលដើរតួជាកូនត្រូវបង់ប្រាក់ក្នុងកម្រិតថេរមួយជាប្រចាំអោយទៅមេ ហើយកូនតុងទីនម្នាក់ៗក៏មានសិទ្ធិដេញតុងទីនផងដែរ ការដេញក្នុងន័យនេះសំដៅទៅលើអត្រាការប្រាក់ដែលហ៊ានផ្តល់អោយទៅគេបើអ្នកណាម្នាក់ជាកូនហ៊ានអោយអត្រាខ្ពស់នឹងដេញតុងទីនបាន (មានន័យថាបានលុយមួយដុំធំភ្លាមៗ) ដែលប្រមូលបានពីគេគ្រប់គ្នា ។ កូនតុងទីនដែលដេញបានលុយមួយដុំធំហើយត្រូវបង់ការប្រាក់អោយទៅអ្នកដទៃដែលដេញអត់ឈ្នះ ។
អានអត្ថបទ លោក ព្រហ្មម៉ាញ ងាកមកលូកដៃសម្ដែងខ្សែភាពយន្ត ក្រៅពីអាជីពច្រៀងអាយ៉ៃ
ក្រៅពីមនុស្សដែលលេងជាកូនតុងទីនក៏មានមនុស្សដែលលេងជាមេតុងទីនមានសិទ្ធិដេញតុងទីនដូចគ្នា ។ ចុះប្រសិនបើមេតុងទីនពេលដេញបានរឺប្រសិនបើដេញមិនបាន ក៏ត្រូវប្រមូលលុយយកអោយអ្នកឈ្នះ មិនថាករណីណាគាត់នៅតែដើរតួជាអ្នកប្រមូលលុយ ហើយបើលោកគាត់នឹងរត់បាត់ តើមានច្បាប់ការពារអ្នកលេងតុងទីនដទៃទៀតដែររឺទេ ?
ត្បិតតែបច្ចុប្បន្នតុងទីនមិនទាន់មានច្បាប់មួយដាច់ដោយឡែកសម្រាប់គ្រប់គ្រងវិស័យតុងទីន ប៉ុន្តែគេអាចប្រើប្រាស់គោលការណ៍ទូទៅនៃច្បាប់កិច្ចសន្យា ព្រោះតុងទីនបើវិភាគមើលទៅជាទម្រង់កិច្ចសន្យារវាងអ្នកសន្យាប្រមូលលុយពីគេ (មេ) យកទៅអោយអ្នកដេញតុងទីនដែលឈ្នះ (កូន) ហើយ មេដែលមិនបំពេញតាមកិច្ចសន្យា ព្យាយាមរត់ រឺ បោកប្រាស់ កុហក ដើម្បីយករួចខ្លួននឹងត្រូវមានទោសតាម ច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌ «បទល្មើសឆបោក» មាត្រា៣៧៧ និង ៣៧៨ និង «បទល្មើសរំលោភសេចក្តីទុកចិត្ត» មាត្រា ៣៩១ និង មាត្រា៣៩២ ។
សរុបមកវិញដោយសារមិនមានច្បាប់ចែងថាលេងតុងទីនខុសរឺស្របច្បាប់ យើងមិនអាចឆ្លើយអោយប្រាកដបាន តែបើបោកគេពេលលេងតុងទីនគឺខុសច្បាប់ ដូច្នេះសូមទាំងមេ និង កូនតុងទីន លេងដោយការទទួលខុសត្រូវ ។
ត្រលប់មកវិញ ភាពយន្តយន្តខ្នាតធំបែបកំប្លែងបង្កប់ដោយសារអប់រំ រឿង លោកគ្រូ ប្រពន្ធល្អ នឹងមានបញ្ចាំងនៅគ្រប់រោងភាពយន្តចាប់ពីថ្ងៃទី៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ តទៅ៕