សិល្បៈជាតិ៖ នាពេលថ្មីៗនេះ សារព័ត៌មានត្រយងបានទទួលដំណឹងមកថា ល្ខោនអាប៉េដំឡើងថ្មីរឿង «បុរសទំពែកបួននាក់» បានរៀបចំពិធីសំពះគ្រូសុំសេចក្ដីសុខ ដែលគ្រោងនឹងសម្ដែងជូនមហាជនទស្សនា ឆាប់ៗនេះ។ ចុះហេតុអ្វី យើងត្រូវចូលរួមទស្សនាល្ខោនអាប៉េមួយនេះ?
តើអ្នកទាំងអស់គ្នាបានដឹងទេថា ល្ខោនអាប៉េគឺជាល្ខោនកម្រនឹងសម្ដែង ដែលហៀបតែរលត់បាត់ពីសិល្បៈវប្បធម៌ប្រទេសកម្ពុជាយើងទៅហើយ ក្រោយសម័យខ្មែរក្រហម។ លោកគ្រូអ្នកគ្រូដែលនៅសេសសល់ ធ្លាប់សម្ដែងល្ខោនមួយប្រភេទនេះ បានព្យាយាមថែរក្សា និងគាស់រំលើងលើកមកសម្ដែងជូនមហាជនឡើងវិញ ក្នុងគោលបំណងចង់ឱ្យកូនខ្មែរជំនាន់ក្រោយគ្រប់រូបចងចាំពីល្ខោនអាប៉េរបស់ខ្មែរ។
ជាក់ស្ដែង នាថ្ងៃទី ៩ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២៣ កន្លងទៅថ្មីៗនេះ លោកគ្រូ អ្នកគ្រូ និងសិល្បករ សិល្បការិនី នៃនាយកដ្ឋានសិល្បៈទស្សនីយភាព បានរៀបចំកិច្ចពិធីសំពះគ្រូដើម្បីសុំសេចក្តីសុខចម្រើនក្នុងការដំឡើងទស្សនីយភាពល្ខោនអាប៉េ រឿង«បុរសទំពែកបួននាក់» នាសាលមហោស្រពនាយកដ្ឋានសិល្បៈទស្សនីយភាព ដើម្បីត្រៀមសម្ដែងជូនមហាជនបានទស្សនា។
ចង់ប្រាប់បន្ថែមថា ល្ខោនអាប៉េ គឺជាល្ខោនបុរាណខ្មែរម្យ៉ាងដែលមានការសម្ដែងច្រៀង រាំ និយាយត្លុកឱ្យសើចសប្បាយ រំសាយទុក្ខកង្វល់ ប្រើឧបករណ៍តន្ត្រីស្រដៀងវង់យីកេ និងជាល្ខោនបុរាណខ្មែរដែលបែកមែកធាងពីរបាំក្បាច់បុរាណខ្មែរ។ ភាគច្រើនគេបានឃើញការសម្ដែងល្ខោនអាប៉េ តាមរយៈសិល្បករដែលជាបុរសសុទ្ធ ហើយក៏មានការតែងខ្លួនជាតួស្រីផងដែរ ដើម្បីបង្កភាពទាក់ទាញចិត្តមហាជនទស្សនា។ ល្ខោនអាប៉េ ត្រូវបានចាស់ៗពីដើមនាំគ្នាហៅថា ល្ខោនយីកេសាសន៍ ព្រោះដោយសារមានការសម្ដែងរឿងបរទេសដូចជា ចិន ចាម ជ្វា ភូមា ឥណ្ឌា និងអារ៉ាប់ជាដើម។ ខ្លះទៀតហៅថា ល្ខោនជនបទ ព្រោះការសម្ដែងមានសុទ្ធតែប្រុសៗ និងមានខ្លះទៀតហៅថា ល្ខោនយីកេសុទ្ធ គ្រាន់តែថែមត្លុកច្រើនជាងច្រៀង។
ជារួមមកវិញ ហេតុបានជាថ្ងៃនេះត្រយងចង់ឱ្យអ្នកទាំងអស់គ្នាស្គាល់ពីល្ខោនអាប៉េ? ព្រោះល្ខោននេះកម្រឃើញមានការសម្ដែងខ្លាំងណាស់ និងជាមត៌កដែលផុយនឹងបាត់បង់។ ដូច្នោះហើយ ក្នុងនាមយើងជាកូនខ្មែរជំនាន់ក្រោយ គប្បីចូលរួមទស្សនា និងគាំទ្រការសម្ដែងល្ខោនអាប៉េឱ្យបានផុសផុល ដើម្បីជាកម្លាំងចិត្តដល់សិល្បករសិល្បការិនី ដែលលោកបានខិតខំហាត់សមអស់រយៈពេលជាច្រើនខែ ទម្រាំបានសម្ដែងមួយរឿងពេញ។ មួយវិញទៀត បើគ្មានមហាជនគាំទ្រទេនោះ ល្ខោនអាប៉េអាចនឹងមិនមានអ្នកស្គាល់ និងមិនមានជីវិតរស់រានបន្តទៀត។ មួយទៀតសោត ការគាំទ្រល្ខោនអាប៉េខ្មែរ គឺជាចំណែកមួយចូលរួមរក្សាកេរ្តិ៍មត៌ករបស់ដូនតា ជាពិសេសទំពាំងស្នងឫស្សី អ្នកបន្តវេនឱ្យមានស្មារតីអភិរក្ស និងថែរក្សាវប្បធម៌ប្រពៃណីខ្មែរយើង។
ចុះល្ខោននេះសម្ដែងនៅពេលណា? ដោយសារកាលវេលាសម្ដែងល្ខោនអាប៉េរឿង «បុរសទំពែកបួននាក់» នៅមិនទាន់បញ្ជាក់ច្បាស់នៅឡើយ។ ត្រយងសន្យាថា នឹងផ្សាយជូនពីថ្ងៃសម្ដែងជាក់លាក់ម្ដងទៀតនាពេលឆាប់ៗខាងមុខនេះ៕
