ប្រិយមិត្តទស្សនិកជនដែលនិយមទស្សនារឿងភាគចិនប្រាកដជាបានដឹងរឿងព្រះមហាក្សត្រមានស្ត្រីកំណាន់ ស្រីស្នំ រាប់ពាន់ មានស្ត្រីខ្លះ មួយជីវិតមិនធ្លាប់បានចូលគាល់បំរើព្រះរាជាសូម្បីម្ដង។ សម្រាប់រាជវង្សចិនទាំងអស់ រាជវង្សមីងគឺជារាជវង្សដែលអ៊ូអរ សម្បូរទៅដោយសេនាអាមាត្យស្រីបំរើ ជាពិសេសគឺស្ត្រីកំណាន់ តាមរយៈការកត់ត្រាក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ មានស្រីស្នំនៅក្នុងវាំងចំនួនច្រើនរហូតដល់ ៩០០០នាក់ ចំណែកការជ្រើសរើសមានលក្ខណៈតឹងរ៉ឹងខ្លាំងណាស់។
សូមចុចអាន តិចស្ដាយក្រោយ! កុំភ្លេចមើលភាពយន្តភាគចិនល្អ ផ្ដាច់គេប្រចាំខែឧសភានេះ
យោងតាមឯកសារកត់ត្រា ការជ្រើសរើសស្រីកំណាន់រហូតទៅដល់ស្រីស្នំនៅក្នុងរាជវង្សចិន មិនដូចគ្នានោះទេ សម្រាប់រាជវង្សមីង គេលើកឡើងថាព្រះរាជា ចូ យួនចាង ដើម្បីការពារខ្លួនពីគ្រោះភ័យពីបណ្ដាសាច់ញាតិរបស់ស្រីស្នំ និង មហេសី ដូច្នេះការជ្រើសរើស ស្នំនិងមហេសី គឺជ្រើសរើសមកពីរាស្ត្រសាមញ្ញទាំងអស់ តាមរយៈឯកសារកត់ត្រាជាច្រើនច្បាប់បានសរសេររៀបរាប់ថា ឱ្យតែដល់ពេលជ្រើសរើសស្នំ អ្នកស្រុកភូមិរមែងនាំគ្នាភ័យព្រួយ ហើយប្រញាប់ចាប់គូរៀបការឱ្យកូនដើម្បីគេចពីការត្រូវជ្រើសរើស។
ចំណែករាជវង្សឈីងវិញ ប្រតិបត្តិលើការថែរក្សាការពារខ្សែលោហិតរាជវង្ស ដូច្នេះរាជវង្សនេះជ្រើសរើសមហេសីចេញពីត្រកូលកងទ័ពទាំង៨ (សម័យឈីងបែងចែកកងទ័ពជា៨ក្រុម អ្នកដែលបានគ្រប់គ្រងទ័ពគឺជាមនុស្សដែលមានសម្ព័ន្ធភាពល្អឬជាខ្សែស្រឡាយព្រះញាតិវង្ស)។ សម្រាប់ការជ្រើសរើសគឺធ្វើឡើងរាល់ ៣ឆ្នាំម្ដង ចំណែកពិធីជ្រើសរើសស្រីកំណាន់លើកដំបូងរបស់រាជវង្សឈីងរៀបចំឡើងនៅក្នុងសម័យស៊ុនជឺ ក្រោយសម័យស៊ុនជឺ បន្តមកទៀត កូនរបស់មន្ត្រីកងទ័ពទាំង៨កងពល ដែលមានអាយុ១៣-១៧ឆ្នាំ ត្រូវចូលរួមក្នុងការជ្រើសរើស តែបើមិនជាប់ការជ្រើសរើសទេនោះ ហាមមិនឱ្យរៀបការជាដាច់ខាត លុះត្រាមានអាយុលើស១៧ឆ្នាំ ហើយមិនត្រូវបានជ្រើសរើសទេនោះ ទើបមានសិទ្ធិរៀបការបាន ចំណែកអ្នកដែលមើលការខុសត្រូវលើរឿងនេះគឺក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុ។
ក្រៅពីនេះ ចៅក្វាងឆៅ អ្នកនិពន្ធនិងប្រមូលផ្ដុំព័ត៌មានពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងរ៉ាវហាមប្រាមក្នុងរាជវង្សបានសរសេរក្នុងសៀវភៅ «រៀបរៀងរឿងរ៉ាវហាមឃាត់ក្នុងរបងវាំង» បានអធិប្បាយពីឈ្មោះ ណឺយ អ៊ូហ្វូ អ្នកការពារក្នុងវាំងគឺជាអ្នកជ្រើសរើសស្ត្រីពីកងពលលំដាប់ខ្ពស់ (គ្រួសារបាតហ្លួងនេះមានឋានៈខ្ពស់ ចូលវាំងដើម្បីជាស្រីកំណាន់ក្នុងព្រះរាជសំណាក់ ចាំបាច់ត្រូវតែ ជ្រើសរើសស្រីស្អាត ដោយក្រុមស្ត្រីអស់ទាំងនេះមានសិទ្ធិបានឡើងតំណែងជាស្នំ បើសិនព្រះរាជាពេញព្រះទ័យ ហើយបើសិនផ្ដល់កំណើតឱ្យព្រះឱរសនឹងបានឡើងជាព្រះមហេសី។
សម្រាប់ចំនួនព្រះមហេសីនិងស្នំវិញ រាជវង្សមីងចែកចេញជា ១២លំដាប់ ខណៈដែលព្រះរាជាខាងស៊ី នៃព្រះរាជវង្សស៊ីចែកចេញជា ៨លំដាប់ ដោយអ្នកដែលត្រូវបានជ្រើសរើសមានសិទ្ធិបានធ្វើជាមហេសី តែមានមនុស្សមិនតិចនោះទេដែលតែងតែភ័យខ្លាចការមានជីវិតរស់នៅឯកោក្នុងកន្លែងដែលខ្លួនមិនស្គាល់ ឬការប្រើប្រាស់ជីវិតយ៉ាងស្ងប់ស្ងាត់ក្នុងឋាន´ជាស្រីស្នំក្នុងតំណាក់ ក្នុងបរិវេណព្រះបរមរាជវាំងដ៏ធំល្វឹងល្វើយ។
រឿងដែលបង្កឱ្យស្រីកំណាន់អស់ទាំងនោះមានភាពភ័យខ្លាច មិនមែនមិនមានដើមហេតុនោះទេ បើពិចារណាឱ្យម៉ត់ចត់សុវត្ថិភាពរបស់ស្ត្រីកំណាន់មានច្រើនលើសលប់ តែដោយការគ្រប់គ្រងដែលមានលក្ខណៈតឹងរឹងខ្លាំងរបស់រាជវង្សមីង ស្រីកំណាន់មួយចំនួន សូម្បីតែស្លាប់បាត់បង់ជីវិតហើយ នៅមិនអាចចេញផុតពីរបងរាជវាំងផង ខណៈដែលស្រីកំណាន់ចាស់ មានអាយុច្រើនរាងកាយទន់ខ្សោយនឹងត្រូវបញ្ជូនឱ្យទៅរស់នៅជីអានសួរអស់មួយជីវិត។ ចំពោះការជ្រើសរើសស្រីកំណាន់ឬស្នំ ក្នុងរាជវង្សមីងមានលក្ខណៈតឹងតែងខ្លាំង សឹងអាចនិយាយបានមក ១០០នាក់ជ្រើសរើសត្រឹមតែ១នាក់។
ឧទាហរណ៍ដែល ចាង ក្វាងឆៅ បានលើកយកមករៀបរាប់គឺការជ្រើសរើសក្នុងរជ្ជកាលជៀនឈីឆ្នាំទី១ ដែលស្ដេចស៊ីចុងនឹងរៀបចំពិធីអភិសេក បានជ្រើសរើសមនុស្សស្រីដែលមានអាយុ១៣ ទៅ ១៥ឆ្នាំ សរុប៥០០០នាក់ មកពីគ្រប់ទិសទី ក្រោយមកចាប់ផ្ដើមពិនិត្យលើគុណសម្បត្តិយ៉ាងម៉ត់ចត់។
ក្នុងឯកសារស្រាវជ្រាវបានសរសេរថា៖ «ស្ត្រីរូបនោះត្រូវមានធ្មេញតម្រៀបជួរគ្នាយ៉ាងមានរបៀប»។ មហាថ្លឹកដែលដើរតួនាទីត្រួតពិនិត្យបានសរសេរថា ធ្មេញអ្នកខ្លះវែងពេក ធ្មេញខ្លះខ្លីពេក ធ្មេញខ្លះធំពេក ធ្មេញខ្លះតូចពេក។ ស្ត្រីអស់ទាំងនេះត្រូវដកចេញហើយបញ្ជូនឱ្យត្រលប់ទៅផ្ទះវិញសរុប ១០០០នាក់។ ថ្ងៃបន្ទាប់ ស្ត្រីទាំងអស់ឈរតម្រៀបគ្នាដូចថ្ងៃមុន ហើយឱ្យមហាថ្លឹកពិនិត្យស្លឹកត្រចៀក កែវភ្នែក មាត់ ច្រមុះ សក់ ស្បែក ដៃជើង ចង្កេះ ត្រគៀក កែវដៃ បើសិនជាខ្វះគុណសម្បត្តិណាមួយនឹងមិនត្រូវបានជ្រើសរើសបន្តនោះទេ។
មិនតែប៉ុណ្ណោះស្ត្រីទាំងអស់ត្រូវនិយាយប្រាប់ពីឈ្មោះ ត្រកូល ឆ្នាំកំណើត អាយុ បើសិននិយាយចេញមកដូចបុរស ឬសំឡេងខ្សោយ សំឡេងទាប សំឡេងត្រដិត នឹងត្រូវជម្រុះចេញ ដោយមានស្ត្រី ២០០០នាក់ទៀតត្រូវបានកាត់ចេញពីបញ្ជី។ ថ្ងៃបន្ទាប់ មហាថ្លឹកនាំឧបករណ៍មកវាស់ខ្នាតជើងរបស់ស្ត្រីដែលនៅសល់ ក្រោយពីវាស់ហើយឱ្យដើរវិលចុះឡើងដើម្បីពិនិត្យមើល។ ស្ត្រីដែលម្រាមដៃខ្លីពេក ជើងធំពេក ករិយាមាយាទមិនទន់ភ្លន់ នឹងត្រូវជម្រុះចេញទៀត លើកនេះមានស្ត្រី១០០០នាក់ទៀតត្រូវបានជម្រុះ។
នៅសល់ ១០០០នាក់ នឹងត្រូវកោះហៅឱ្យចូលក្នុងរាជវាំង រួចហើយឱ្យស្ត្រីកំណាន់ជាអ្នកជ្រើសរើសរួចនាំចូលបន្ទប់បិទជិតដើម្បីពិនិត្យដើមទ្រូង ហិតក្លិនឃ្លៀក ពិនិត្យមើលស្បែកមានស្នាមអីឬអត់? អ្នកដែលជាប់ក្នុងវគ្គនេះមានត្រឹម ៣០០នាក់ប៉ុណ្ណោះ ដោយស្ត្រីទាំង ៣០០ នេះនឹងបានក្លាយជាស្រីកំណាន់ចំនួន១ខែក្នុងរាជវាំង ដើម្បីសង្កេតត្រួតពិនិត្យលក្ខណៈឧបនិស្ស័យ ការនិយាយស្ដីដើម្បីធ្វើការពិនិត្យជាបន្តជារួមជាមនុស្សរឹងត្អឹង ឬទន់ភ្លន់ គ្មានខួរក្បាលឬក៏ឆ្លាតវាងវៃ ដូច្នេះក្រោយមួយខែមានស្ត្រីត្រឹម៥០នាក់ប៉ុណ្ណោះដែលនៅសល់នឹងបានក្លាយជាស្នំព្រះរាជា។
សម្រាប់ការជ្រើសរើសស្រីស្នំរបស់រាជវង្សមីង និង ឈីងមានភាពខុសប្លែកពីគ្នា ដោយរាជវង្សមីង ផ្ដោតលើរូបសម្បត្តិ ចំណែករាជវង្សឈីងផ្ដោតលើវង្សត្រកូលនិងគុណធម៌ ដើម្បីបញ្ជាក់ថាស្ដេចឈីងផ្ដល់សេចក្ដីសំខាន់ខ្លាំងលើគុណធម៌មិនមែនតណ្ហា។
ស្ដេចខាងស៊ីនៃរាជវង្សឈីងមានព្រះមហេសី និង ស្នំសរុប៥៥នាក់ ដោយឈីងកុង ស៊ូវិន បានបញ្ជាក់ថា នៅរជ្ជស័កខាងស៊ី ឆ្នាំទី៤៩ ព្រះអង្គបានត្រាស់ទៅកាន់ តាសៀងសឺ ថា ស្រីកំណាន់ក្នុងរាជវង្សមីងដែលរហូតដល់ ៩០០០នាក់ អាមាត្រដែលមានដល់ ១០០០០០នាក់ អាហារហូបចុកមិនគ្រប់គ្រាន់ រហូតមានថ្ងៃខ្លះមានអ្នកស្លាប់ដោយសារតែអត់ឃ្លាន ដូច្នោះហើយនៅសម័យទ្រង់ កាត់សល់ត្រឹមតែ ៥០០នាក់ ក្រៅពីនោះ ស្រីកំណាន់ដែលថ្វាយការបំរើគ្រប់វារៈតួនាទីហើយ អាចត្រលប់ទៅស្រុកកំណើតរៀបការបាន។