ខណៈកម្មករ កម្មការិនី ធ្វើការក្នុងរោងចក្រដែលបានចុះបញ្ជីក្នុងប្រព័ន្ធ ត្រូវបានយកចិត្តទុកដាក់យ៉ាងកក់ក្ដៅពីរាជរដ្ឋាភិបាល និងមានការគាំទ្រពីស្ថាប័ន អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលនានា ដោយពួកគេទទួលបានប្រាក់បៀវត្សរ៍សមរម្យ អត្ថប្រយោជន៍ផ្សេង និងទទួលបានរបបសន្តិសុខសង្គម កម្មករ និងកម្មការិនីរោងចក្រម៉ៅការបន្ត មិនទទួលបានផលប្រយោជន៍ទាំងអស់នេះទេ។ លោកស្រី ភាណ សោភ័ណ នាយិកានៃអង្គការអុកស្វាម (OXFAM) ប្រចាំកម្ពុជាលើកឡើងបែបនេះ នៅក្នុងវេទិកាថ្នាក់ជាតិ ស្ដីពី កិច្ចសន្ទនាគោលនយោបាយ និងផ្សព្វផ្សាយរបាយការណ៍ ការទទួលបានការងារសមរម្យ និងរបបសន្តិសុខសង្គមក្នុងចំណោមកម្មករ កម្មការិនីរោងចក្រម៉ៅការដេរបន្ត នៅកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០២៤ នៅសណ្ឋាគារកាំបូឌីយ៉ា។
លោកស្រីបន្ថែមថា ផ្នែកសំខាន់មួយទៀតនោះ គឺភាពជាតំណាង និងការចងក្រងជាក្រុម ឬសហជីព ពុំមានឡើយសម្រាប់កម្មករកម្មការិនីនៃរោងចក្រម៉ៅការដេរបន្ត ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យគាត់ខកខានមិនបានទទួលព័ត៌មាន និងការចូលរួមក្នុងវេទិកា ឬកិច្ចប្រជុំផ្សេងៗពាក់ព័ន្ធនឹងការងារដូចពួកគាត់។ ដូច្នេះពួកគាត់កំពុងបាត់បង់សិទ្ធិរបស់ខ្លួន។
ចំណែកអ្នកស្រី គឹម លី អតីតកម្មការិនីធ្វើការឲ្យរោងចក្រម៉ៅការបន្ត លើកឡើងជាមួយគ្នានេះដែរថា កម្មករ កម្មការិនីធ្វើការឲ្យរោងចក្រម៉ៅការបន្ត មិនមានប័ណ្ណ ប. ស. ស. ទេ នៅពេលមានគ្រោះថ្នាក់ការងារ រោងចក្រមិនទទួលខុសត្រូវលើថ្លៃព្យាបាលទេ ហើយក៏មិនទទួលបានការយកចិត្តទុកដាក់ពីថៅកែដែរ។ ពួកគេត្រូវបង្ខំឲ្យធ្វើការថែមម៉ោង ប្រសិនមិនធ្វើទេ និងមានការកាត់ប្រាក់ឈ្នួល ទន្ទឹមគ្នានឹងការបើកប្រាក់ឈ្នួលក៏មិនទៀងទាត់ ដែលធ្វើឲ្យពួកគាត់ប្រឈមមុខនឹងជីវភាពខ្វះខាត។
នៅពេលដែលសួរថា ហេតុអ្វីបានជាពួកគាត់មិនព្រមចូលធ្វើការនៅក្នុងរោងចក្រក្នុងប្រព័ន្ធ ដែលបានចុះបញ្ជី? អ្នកស្រី គឹម លី បង្ហើបប្រាប់ថា ដោយសារការទទួលព័ត៌មានអំពីអត្ថប្រយោជន៍នៃការធ្វើការឲ្យរោងចក្រក្នុងប្រព័ន្ធ ដែលគិតកម្រៃប្រាក់ឈ្នួលប្រចាំខែ របស់ពួកគាត់នៅមានកម្រិត និងទម្លាប់របស់ពួកគាត់ផង ទើបធ្វើឲ្យពួកគាត់គិតថា ការធ្វើការឲ្យរោងចក្រម៉ៅការដេរបន្តទទួលបានប្រាក់កម្រៃច្រើនជាង និងផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពគាត់បានទាន់ពេលវេលា ត្បិតការងាររបៀបនេះ អាចបើកប្រាក់កម្រៃគិតជាថ្ងៃ ឬសប្ដាហ៍ ឬខែក៏បាន។
លោកស្រី ភាណ សោភ័ណ បញ្ជាក់ថា រោងចក្រម៉ៅការដេរបន្ត នៅតែដើរតួនាទីសំខាន់ក្នុងវិស័យកាត់ដេរ ដែលវាជួយដល់រោងចក្រធំៗទៅតាមផ្នែកជំនាញនីមួយៗរបស់វា ព្រោះរោងចក្រតូចៗដែលម៉ៅការដេរបន្តនេះ បត់បែនបានលឿន និងមានជំនាញចំចំណុចតម្រូវការតែម្ដង។ ហើយកត្តាទាំងនេះ មិនអាចកាត់ផ្ដាច់ពីរោងចក្រធំៗបានទេ។ អ្វីដែលយើងត្រូវធ្វើ គឺរាជរដ្ឋាភិបាល និងដៃគូពាក់ព័ន្ធត្រូវធ្វើការសិក្សា ស្រាវជ្រាវ លើកគោលនយោបាយដោះស្រាយបញ្ហាដែលកំពុងប្រឈម ធ្វើយ៉ាងណាឲ្យកម្មករ កម្មការិនីដែលកំពុងបម្រើការងារនៅតាមរោងចក្រម៉ៅការដេរបន្ត ទទួលបានការងារសមរម្យ និងរបបសន្តិសុខសង្គម ដូចនៅរោងចក្រចុះបញ្ជីក្នុងប្រព័ន្ធដែរ។
នៅក្នុងឱកាសកិច្ចសន្ទនាគោលនយោបាយ និងផ្សព្វផ្សាយរបាយការណ៍ ការទទួលបានការងារសមរម្យ និងរបបសន្តិសុខសង្គមក្នុងចំណោមកម្មករនេះដែរ កម្មការិនីរោងចក្រម៉ៅការដេរបន្ត ឯកឧត្ដម ហ៊ីវ រស្មី អនុរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងការងារ និងបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈ បានមានប្រសាសន៍ថា កិច្ចគាំពារសង្គមនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលជាសសរស្ដម្ភស្នូលមួយនៃការងារសមរម្យ បានរួមបញ្ចូលនូវគោលនយោបាយ និងកម្មវិធីជាតិសំខាន់ៗជាច្រើន ក្នុងន័យដើម្បីកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ និងភាពងាយរងគ្រោះក្នុងចំណោមប្រជាជនកម្ពុជា។ ទោះបីកម្ពុជាសម្រេចបានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចគួរឱ្យកត់សម្គាល់ក្នុងប៉ុន្មានទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះក៏ដោយ ប្រជាជនកម្ពុជានៅតែប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាដូចជា កង្វះលទ្ធភាពទទួលបានការថែទាំសុខភាព ការអប់រំ និងរបបសន្តិសុខសង្គមមានកម្រិត។ ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងបញ្ហាប្រឈមទាំងនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា តាមរយៈក្រសួងជំនាញ ដោយមានការគាំទ្រពីអង្គការជាតិ និងអន្តរជាតិ កំពុងធ្វើការពង្រីកវិធានការគាំពារសង្គម រួមទាំងគម្រោងធានារ៉ាប់រងសុខភាពសាធារណៈជាសកល អត្ថប្រយោជន៍មាតុភាព កម្មវិធីផ្ទេរសាច់ប្រាក់សម្រាប់ក្រុមគ្រួសារងាយរងគ្រោះ និងរបបប្រាក់សោធនសម្រាប់មនុស្សវ័យចាស់ជាដើម។ គំនិតផ្ដួចផ្ដើមទាំងនេះមានគោលបំណងលើកកម្ពស់សមធម៌សង្គម លើកកម្ពស់ជីវភាពរស់នៅ និងគាំទ្រដល់ការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច ដោយការពារសុខុមាលភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ ជាពិសេសអ្នកជួបការលំបាកបំផុតនៅកម្ពុជា។
យោងតាមរបាយការណ៍ស្រាវជ្រាវ ចំណងជើងថា «ការទទួលបានការងារសមរម្យ និងរបបសន្តិសុខសង្គម ក្នុងចំណោមកម្មការិនីរោងចក្រម៉ៅការដេរបន្ត នៅកម្ពុជា» បានសិក្សាលើកម្មករកម្មការិនីកាត់ដេរនៅរោងចក្រម៉ៅការបន្ត ចំនួន៦០៥នាក់ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ និងខេត្តស្វាយរៀងបានបង្ហាញថា ក្នុងចំណោមកម្មករខាងលើ មាន១១ភាគរយ មានកិច្ចសន្យាការងារ ជាលាយលក្ខណ៍អក្សររយៈពេល៣ទៅ៦ខែ ខណៈ៨៩ភាគរយទៀត មានកិច្ចសន្យាការងារ ត្រឹមរយៈពេលខ្លី ឬបណ្ដោះអាសន្នប៉ុណ្ណោះ។ ពួកគេទាំងនោះ បើកប្រាក់មិនទៀងទាត់ឡើយ គឺត្រឹម៣០ភាគរយបើកប្រាក់ប្រចាំខែ ហើយ៧០ភាគរយបើកប្រាក់ប្រចាំថ្ងៃ៕
អត្ថបទ៖ ឈិន ធារ៉ាត់
